Sprężarki to urządzenia, które służą do pozyskiwania wysokiego ciśnienia sprężonego gazu lub do wymuszania jego przepływu. Wykorzystywane są w przemyśle i w pracach domowych. Kompresory z kolei są rodzajem sprężarek, obok dmuchaw i wentylatorów. Warto przy tym pamiętać o tym, że mimo iż każdy kompresor jest sprężarką, to nie każda sprężarka jest kompresorem.

Kompresor a sprężarka

Zarówno kompresor, jak i sprężarka podnoszą ciśnienie powietrza. Sprężarka jest niezbędna do prawidłowego działania wielu urządzeń, które towarzyszą nam na co dzień. Znaleźć ją można w lodówce, gdzie odpowiedzialna jest za chłodzenie. Ponadto znajduje się w wielu domowych urządzeniach. Z kolei dobrej klasy kompresor stanowi bazę dla wielu narzędzi. To on umożliwia piaskowanie, lakierowanie czy napędzanie piły. Do kompresora podpina się klucze pneumatyczne, które pozwalają na szybkie i bezproblemowe odkręcenie czy zakręcenie śruby. Kompresor jest więc jednym z najważniejszych urządzeń z punktu widzenia prawidłowego funkcjonowania warsztatu.

Jaki kompresor wybrać?

Najpierw należy sobie zadać pytanie czy urządzenie to ma być wykorzystywane w profesjonalnym garażu, a może w domu majsterkowicza. Można nim pompować opony, wykorzystać go do czyszczenia sprężonym powietrzem czy do piaskowania i lakierowania blachy. Problemem jest niekiedy nie moc kompresora, ale wielkość butli. W praktyce lepiej działają urządzenia o większej pojemności.

Pompa napełnia zbiornik powietrzem, które w formie sprężonej wykorzystywane jest do napędzania różnego rodzaju urządzeń. Duży zbiornik pozwala na dłuższą pracę przy zachowaniu przez cały czas wysokiego ciśnienia. Przyjmuje się na ogół, że dobrej jakości kompresor powinien mieć duży pojemnik. W przypadku zastosowań warsztatowych wartością graniczną wydajności jest 500 l/min. Z kolei podczas użytkowania domowego w zupełności powinien wystarczyć kompresor o pojemności 250-300 litrów.

Sprężarka – jakie jest jej praktyczne zastosowanie?

Sprężarka jest urządzeniem o o wiele większym zastosowaniu niż kompresor. Znaleźć ją można w domowym sprzęcie AGD, a więc odkurzaczu, chłodziarce czy suszarce do włosów, a także w samochodach czy urządzeniach stosowanych powszechnie w różnych gałęziach przemysłu. Sprężarka to urządzenie przydatne w każdym garażu. Sprawdza się podczas pompowania kół w samochodzie, a także malowania płotu czy auta. Jest pomocna w przypadku czyszczenia narzędzi czy mebli ogrodowych, na których zaległ kurz.

Rodzaje kompresorów – jaki wybrać do użytku przydomowego?

Na rynku wyróżnić można dwa rodzaje kompresorów:

• olejowe – doskonałe w przypadku intensywnego użytkowania, są wydajne, ale pompa sprężarki wymaga jednocześnie regularnego smarowania olejem,
• bezolejowe – bezobsługowe urządzenia o mniejszej wydajności, które szybko się nagrzewają, dobrze radzą sobie jednak podczas prostych zadań domowych takich jak pompowanie opon rowerowych czy materaców.

Rodzaje sprężarek

Obecnie do wyboru jest wiele rodzajów sprężarek. Generalnie dzieli się je na urządzenia wyporowe i przepływowe. Sprężarki wyporowe cechują się tym, że zwiększają ciśnienie za pomocą zasysania i tłoczenia przy wykorzystaniu elementu znajdującego się w części napędzanej. Sprężarki wyporowe to przede wszystkim sprężarki śrubowe, membranowe, tłokowe, spiralne oraz łopatkowe. Z kolei sprężarki przepływowe opierają się w dużej mierze na przepływie strumienia powietrza. Niezwykle ważny w tym przypadku jest wirnik, gdyż to on spręża powietrza z dużą prędkością, dzięki czemu powstaje duże ciśnienie i jednocześnie jego wypór. Sprężarki przepływowe podzielić można na wirowe, promieniowe, osiowe i diagonalne.

Kompresor olejowy i bezolejowy – różnice

Jak wspomniano już wyżej, zasada działania wszystkich kompresorów jest w zasadzie taka sama. Tłok wtłacza powietrze do zbiornika, z którego następnie może być ono pobierane przez narzędzia i urządzenia różnego rodzaju. Klasyczny tłok w kompresorze olejowym musi być jednak smarowany, aby skutecznie zniwelować tarcie. Z kolei w przypadku kompresorów bezolejowych stosuje się tłoki wykonane ze specjalnych tworzyw, które cechują się niskim współczynnikiem tarcia. To jedyny sposób na uniknięcie przedostawania się niewielkich ilości leju do zbiornika. To o tyle istotne, że takie urządzenia jak unity dentystyczne również zasilane są kompresorami, tylko i wyłącznie bezolejowymi. Dlaczego nie wszędzie można wykorzystywać kompresory bezolejowe? Materiał, z którego wykonywane są ich tłoki nie są na tyle trwałe, jak klasyczne połączenie materiału z olejem.

W praktyce różnice między kompresorami olejowymi i bezolejowymi są mało oczywiste. Zwykle te pierwsze mają większe zbiorniki, ale to zasada ogólna, która nie jest zawsze spełniana. Nieprawdą jest jednak to, że kompresory bezolejowe nie potrzebują konserwacji. Wymagają jej, ale rzadziej niż kompresory olejowe. Ponadto dobrze wybrany kompresor olejowy można wykorzystywać również do olejowania, lakierowania czy malowania. Dlatego trudno określić, które z tych urządzeń są bardziej warte uwagi.

Artykuł powstał przy pomocy firmy Arbatech.