• Anna Pocica, Marcin Pocica - Mechanizacja i automatyzacja na przełomie wieków
• Karolina Głowacka, Tadeusz Łagoda - Szacowanie trwałości zmęczeniowej złączy spawanych na podstawie naprężeń nominalnych
• Michał Böhm - Problemy wyznaczania trwałości zmęczeniowej złączy spawanych z wykorzystaniem metody spektralnej ujętej w dziedzinie częstotliwości
• Mariusz Prażmowski, Piotr Fras - Wpływ technik cięcia na strukturę i własności niskostopowych stali martenzytycznych
• Dariusz Andrzejewski, Bartłomiej Werakso - Spajanie metodą FSW aluminium przy użyciu trzpieni o różnej geometrii
• Anna Pocica, Dawid Kochanek - Cięcie stali różnymi metodami
• Mirosław Nowak, Daniel Wiśniewski, Łukasz Czeladziński - Innowacyjny system zrobotyzowany do spawania MAG z zastosowaniem dwóch podajników drutu.
• Lechosław Tuz, Krzysztof Sulikowski  – Mikrostruktura złączy spawanych stali o wysokiej wytrzymałości wykonanych przy wykorzystaniu zrobotyzowanego procesu spawania wiązką laserową
• Amadeusz Kurek, Mateusz Kowalski, Dariusz Rozumek - Identyfikacja czynników wpływających na wytrzymałość złącza kompozytu metalowego stal-tytan-aluminium w próbie monotonicznego odrywania

Streszczenia

A. Kotarska, J. Górka, T. Walczak – Ocena wpływu temperatury obróbki cieplnej po spawaniu złączy ze stali 10CrMoVNb9-1 na ich strukturę i twardość

Poddano ocenie wpływ temperatury wyżarzania podczas obróbki cieplnej oraz zasadności zastosowania podgrzewania wstępnego przed spawaniem złączy doczołowych rur ze stali X10CrMoVNb9-1 (P91) o średnicy 33,7 mm i grubości ścianki 4,5 mm. Porównano struktury i własności złącza po obróbce cieplnej wykonanej zgodnie z normami wykonawczymi dla elementów bloków energetycznych ze strukturą i własnościami złącza niepoddanego obróbce cieplnej. Proces spawania przeprowadzono metodą TIG przy użyciu materiału dodatkowego Thermanit MTS 3 (W Cr Mo 91). Materiał stali X10CrMoVNb9-1 po spawaniu i bez obróbki cieplnej jest bardzo twardy i kruchy. Stal energetyczna w takim stanie nie sprawdzi się w warunkach oddziaływania dużego ciśnienia medium o wysokiej temperaturze i może to być przyczyną powstania pęknięć, dlatego też odpowiednia obróbka cieplna po spawaniu jest konieczna.  

E. Tasak, A. Ziewiec – Problemy przy remontach urządzeń eksploatowanych w przemyśle chemicznym 

W pracy przedstawiono problemy występujące przy remontach konstrukcji długo eksploatowanych w podwyższonej temperaturze. Podczas kontrolnych badań ultradźwiękowych metodą TOFD w złączach spawanych stwierdzono niedopuszczalne wskazania niezgodności. Próby naprawy metodami spawalniczymi okazały się nieskuteczne, bowiem po spawaniu i obróbce cieplnej stwierdzano nowe pęknięcia. Wykonane badania i analiza problemu wykazała, że przyczyną trudności przy naprawie spoin są pęknięcia relaksacyjne wywołane wysokimi naprężeniami w złączach i nieodpowiednimi parametrami obróbki cieplnej stali, z której był wykonany kocioł. Opracowana technologia spawania pozwoliła prawidłowo wykonać remont o uruchomić produkcję.

J. Lewandowski, D. Rozumek – Wpływ zabiegu technologicznego i obciążenia na trwałość spoin pachwinowych

Przedstawiono wyniki badań trwałości, inicjacji oraz wzrostu pęknięć zmęczeniowych próbek ze stali S355 ze spoinami pachwinowymi, poddanych zginaniu ze skręcaniem. Badania przeprowadzono przy stałej wartości współczynnika asymetrii cyklu R = - 1 oraz 0. Prezentowane wyniki uwzględniają wpływ zabiegu technologicznego na trwałość badanych próbek. Stwierdzono większą trwałość zmęczeniową próbek bez zabiegu technologicznego, zarówno dla R = -1 jak i R = 0.

A. Rzeźnikiewicz, M. Żołnierek – Wpływ obróbki cieplnej na strukturę i twardość spoin złączy spawanych stali 7CrMoVTiB10-10

Przedstawiono wyniki badań wpływu obróbki cieplnej na strukturę i twardość spoin złączy spawanych łukiem krytym stali 7CrMoVTiB10-10 (T24). Wykazano, że spoiny złączy spawanych stali 7CrMoVTiB10-10 po procesie spawania wymagają obróbki cieplnej w temperaturze 750°C, w celu zabezpieczenia konstrukcji przed pękaniem podczas ich transportu i eksploatacji oraz w celu uniknięcia zjawiska twardości wtórnej.

J. Pospolita, Dariusz Rozumek, Janusz Polak, Sebastian Stano – Problemy eksploatacyjne połączeń spawanych w czujnikach przepływu stosowanych w energetyce

Przedstawiono problemy eksploatacyjne występujące w instalacji pomiaru przepływu cieczy i gazów, a w szczególności dotyczące rurek spawanych czujników przepływu. Prowadzono spawanie rurek laserem wiązką zogniskowaną i rozogniskowaną, co znacząco wpływało na jakość uzyskanego złącza spawanego. Spawanie wiązką zogniskowaną powodowało pęknięcia w spoinie. Po spawaniu zaobserwowano podtopienia od strony lica spoiny, które skutkowały pocienieniem ścianki rurek, co jednak nie miało wpływu na ich trwałość.

A. Pocica, M. Pocica – Mechanizacja i automatyzacja na przełomie wieków

Opisano historię mechanizacji i automatyzacji spawania łukowego na przełomie XIX i XX w. Zaprezentowano pierwsze maszyny do spawania Benardosa i Sławianowa, a także przedstawiono pierwsze patenty w tej dziedzinie.

K. Głowacka, T. Łagoda – Szacowanie trwałości zmęczeniowej złączy spawanych na podstawie naprężeń nominalnych

Przedstawiono metody wyznaczania trwałości zmęczeniowej złączy spawanych ze szczególnym uwzględnieniem typowych złączy. Podano możliwe sposoby wyznaczania naprężeń uzyskanych na drodze obliczeniowej w złączach spawanych na podstawie naprężeń nominalnych według różnych propozycji, poprzez naprężenia strukturalne, aż po zastosowanie najbardziej skomplikowanej liniowej mechaniki pękania. Na tym tle przedstawiono zalecenia Międzynarodowego Instytutu Spawalnictwa dotyczące wyznaczania trwałości zmęczeniowej złączy spawanych w warunkach rozciągania-ściskania elementów płaskich. Skupiono uwagę na problemie oceny trwałości zmęczeniowej połączeń spawanych wybranych typów złączy zgodnie z wytycznymi zawartymi w zaleceniach Międzynarodowego Instytutu Spawalnictwa oraz analizie bezpieczeństwa takich konstrukcji.

M. Böhm – Problemy wyznaczania trwałości zmęczeniowej złączy spawanych z wykorzystaniem metody spektralnej ujętej w dziedzinie częstotliwości

Przedstawiono obecną problematykę związaną z wyznaczaniem trwałości zmęczeniowej złączy spawanych w ujęciu metody spektralnej wyznaczania trwałości opisanej w dziedzinie częstotliwości. Przedstawione zostały podstawowe założenia metody spektralnej. Opisano problem ujęcia wartości średniej naprężenia jak również obciążeń powyżej wartości granicy plastyczności materiału.

M. Prażmowski, P. Fras – Wpływ technik cięcia na strukturę i własności niskostopowych stali martenzytycznych

Analizowano wpływ technik cięcia na strukturę i własności niskostopowych stali martenzytycznych. Do badań wytypowano stal o podwyższonej odporności na ścieranie czterech producentów. Proces cięcia przeprowadzono z zastosowaniem palnika gazowego, plazmy, strugi wodno-ściernej oraz przecinarki taśmowej. Przeprowadzono badania twardości blach w stanie przed obróbką oraz rozkład twardości w strefie cięcia, pomiary chropowatości powierzchni po procesie cięcia oraz badania metalograficzne materiału rodzimego (MR) oraz strefy wpływu ciepła (SWC). W przypadku stali trudnościeralnych znaczący wpływ na jej własności eksploatacyjne ma sposób cięcia. Z punktu widzenia jakości powierzchni najlepsze rezultaty uzyskano dla procesu cięcia plazmą, co potwierdziły pomiary chropowatości powierzchni. Cięcie z wykorzystaniem palników gazowych oraz plazmy powodowało pogorszenie własności mechanicznych stali w strefie cięcia. Efekt ten jest związany z tworzeniem się w tym obszarze SWC, o morfologii zbliżonej do SWC, powstającej w procesie spawania. Pomiary twardości oraz badania metalograficzne w strefie cięcia wykazały znaczący spadek twardości stali, co jest efektem zmian strukturalnych pod wpływem ciepła.

D. Andrzejewski, B. Werakso – Spajanie metodą FSW aluminium przy użyciu trzpieni o różnej geometrii

W artykule przedstawiono badania mechanizmów tworzenia zgrzein tarciowych przy zastosowaniu trzpieni o różnej konstrukcji dla blach aluminiowych. Opisano wpływ zastosowanych parametrów technologii FSW przy uwzględnieniu: jakości, prawidłowości i powtarzalności złączy. Przeprowadzono analizę mikroskopową struktur powstałych przy łączeniu aluminium wirującym trzpieniem.

A. Pocica, D. Kochanek – Cięcie stali różnymi metodami

Opisano badania stali po cięciu laserem, plazmą i strugą wodno-ścierną. Przedstawiono wyniki obserwacji mikrostruktury oraz zmian twardości po cięciu, a także dokonano oceny jakości powierzchni w oparciu o pomiary parametrów powierzchni.

M. Nowak, D. Wiśniewski, Ł, Czeladziński – Innowacyjny system zrobotyzowany do spawania MAG z zastosowaniem dwóch podajników drutu

Przedstawiono innowacyjną technologię spawania zrobotyzowanego metodą MAG elementów dla branży okrętowej z użyciem dwóch podajników drutu i jednego palnika, co umożliwia spawanie elementów z dwóch różnych gatunków stali. Ponadto aplikację zrobotyzowaną wyposażono w system DTPS (Desk Top Programming & Simulation System) do programowania off-line, a także w sensory: łuku, dotyku laserowy z funkcją seam finding i dotyku dyszą gazową oraz w system monitorujący parametry spawania z możliwością ich archiwizacji.

L. Tuz, K. Sulikowski – Mikrostruktura złączy spawanych stali o wysokiej wytrzymałości wykonanych przy wykorzystaniu zrobotyzowanego procesu spawania wiązką laserową

W artykule przestawiono ocenę możliwości wykonania doczołowych złączy spawanych niestopowej stali o wysokiej wytrzymałości przy wykorzystaniu zrobotyzowanego stanowiska do spawania wiązką lasera. W oparciu o badania mikrostruktury i pomiary twardości doczołowego złącza spawanego zidentyfikowano istotne czynniki wpływające na możliwość zastosowania tej technologii dla łączenia stali ulepszanych cieplnie wysokiej wytrzymałości.

A. Kurek, M. Kowalski, D. Rozumek – Identyfikacja czynników wpływających na wytrzymałość złącza kompozytu metalowego stal-tytan-aluminium w próbie monotonicznego odrywania

Przedstawiono wyniki badań wytrzymałościowych (próba odrywania) dwóch typów materiału trójwarstwowego wykonanego w technologii zgrzewania wybuchowego. Materiały platerowane różniły się warstwą nakładaną (A1050 i A3003). Wyniki zostały poddane analizie czynników wpływających na osiągany poziom wytrzymałości złącza.