W dzisiejszych czasach w niemal każdym przedsiębiorstwie produkcyjnym praca ludzi wspierana jest poprzez systemy informatyczne. Rzeczywistość rynkowa wymusza konieczność przetwarzania oraz analizy coraz większej ilości danych na każdym poziomie organizacji. Efektywne zarządzanie systemem w połączeniu ze skutecznym przetwarzaniem informacji ma bezpośrednie przełożenie na ciągłość i płynność procesó w, a także sprawne podejmowanie decyzji w przedsiębiorstwie. System ERP (Enterprise Resource Planning) to jedno z najpowszechniej wykorzystywanych systemów informatycznych, które stanowią niezbędne wsparcie w otoczeniu ekonomiczno-rynkowym.

Systemy klasy ERP rozwijały się ewolucyjnie na przestrzeni ostatniego półwiecza. W ich rozwoju wyróżnić można kilka etapów, które jednocześnie stanowią klasy odrębnych systemów organizacji produkcji. Oto one:

• IC (Inventory Control) - systemy sterowania zapasami. Ich rozwój przypada na lata pięćdziesiąte XX wieku. Powstały dzięki pojawieniu się pierwszych systemów ewidencjonowania, które oparto na statystycznych metodach sterowania zapasami,
• MRP (Material  Requirements  Planning) – planowanie potrzeb materiałowych. Są to  systemy mające wspierać harmonogramowanie oraz planowanie produkcji. Przygotowywany harmonogram łączony jest z materiałami, które są niezbędne do wykonania produkcji. Nowością w MRP była możliwość prognozowania czyli określania stanów magazynowych, a także śledzenia i rozliczania ilościowego produkcji. Dla systemu wspomagania zarządzania pierwszym standardem był właśnie MRP. W MRP wykorzystuje się m.in.:
  - bazę danych o strukturach wyrobów gotowych o dowolnej liczbie poziomów – zestawienie materiałowe (Bill of Material – BOM),
  - dane o stanach magazynowych oraz ich pozyskaniu z produkcji lub zakupów, które pochodzą ze stanów i obrotów materiałów, półfabrykatów i wyrobów gotowych (Inventory – INV),
  - roczny harmonogram produkcji, który wskazuje gotowe wyroby oraz w jakich ilościach i okresach planistycznych zamierza się je wyprodukować.

W systemach Closed-Loop, które stanowią podklasę systemów MRP, zarządzanie produkcją opiera się na zdefiniowanych marszrutach operacji technologicznych. Funkcjami realizowanymi przez systemy są: planowanie operatywne, planowanie niezbędnej zdolności produkcyjnej, obsługa zaopatrzenia z uwzględnieniem realizacji dostaw, zarządzanie warsztatem produkcyjnym.

• MRP II (Manufacturing  Resource  Planning) – planowanie zasobów produkcyjnych. MRP zostało uzupełnione o planowanie innych czynników produkcyjnych, takich jak np. energia, praca. Systemy tej klasy posiadały już funkcję integracji danych z produkcji i sprzedaży z ich planowaniem. Integracja zachodziła na trzech poziomach zarządzania: strategicznym, taktycznym i operacyjnym.
• MRP III lub MRP II+ (Money Resource Planning) – planowanie zasobów finansowych przedsiębiorstwa. W większości klasyfikacji system ten nie jest uwzględniany jako oddzielny, lecz stanowi jedynie uzupełnienie funkcjonalności MRP II o procedury finansowe. Narzędzie umożliwiało rozliczanie produkcji nie tylko ilościowo, ale także wartościowo.
• ERP (Enterprise Resource Planning) – planowanie zasobów przedsiębiorstwa. System wzbogacony o kolejne funkcjonalności: zarządzanie zasobami ludzkimi, zarządzanie jakością, wspomaganie dystrybucji, wsparcie dla kontaktów z klientami, zarządzanie serwisem itd. Ten etap rozwoju oprogramowania pozwala na pełne wsparcie w zarządzaniu przedsiębiorstwem za pomocą systemu informatycznego.
• ERP II – w założeniu kontrahenci firm mają wspólnie uczestniczyć w wykorzystaniu zasobów na etapach projektowania, wytwarzania i dystrybucji produktów. Głównym wyróżnikiem ERP II jest otwartość dla klientów zewnętrznych, które ma miejsce podczas udostępniania informacji o wspólnych procesach. Współpraca polega na wymianie danych i przeprowadzaniu handlu elektronicznego poprzez Internet. Dzięki temu kolejne podmioty dodawane są do łańcucha informacyjnego przedsiębiorstwa. W systemach ERP II znajdują się wbudowane moduły B2B (business to business), które umożliwiają transakcje handlowe oraz moduły B2C (business to customer), dające możliwość zakupu przez klientów indywidualnych za pośrednictwem dostępu do danych oraz zasobów przedsiębiorstwa.

Głównym czynnikiem, zmieniającym oblicze systemów klasy ERP, było pojawienie się dostępu do Internetu. Rozwój tej technologii umożliwił tanią elektroniczną wymianę danych oraz dokumentów między firmami, co znacznie ułatwiło obrót towarami i usługami pomiędzy kupującymi a sprzedającymi, a także współpracę między kontrahentami. Systemy klasy ERP i ERP II są dziś podstawą działania współczesnych przedsiębiorstw. Zastosowanie inteligentnych technologii oraz automatyzacja zadań wykonawczych umożliwiają łatwiejsze i elastyczniejsze wdrażanie systemów. W kolejnych latach możemy spodziewać się jeszcze szybszego rozwoju systemów zarządzania produkcją.

Źródło: Rekord.ERP – systemy zarządzania produkcją